HET ABC VAN DE AWD
In het boekje ‘Astrid, Barnaart en Cycloop: het ABC van het AWD’ zijn, op basis van de kennis van Frans van den Berg alle tot nu toe bekende verklaringen van namen bekend in de Amsterdamse Waterleiding Duinen (AWD) opgetekend. Frans P. van den Berg was cartograaf van beroep maar bijna al zijn vrije tijd besteedde hij aan de AWD. Het gebied van de AWD is eigendom van de gemeente Amsterdam en dient sinds 1853 de drinkwatervoorziening van Amsterdam. De gemeenten op wiens grondgebied een deel van de AWD is gelegen zijn: Zandvoort, Bloemendaal, Noordwijk en Noordwijkerhout.
Sommige duinnamen zijn al eeuwenoud, andere zijn opgetekend uit de mond van jachtopzichters en duingebruikers. Frans van den Berg nam uitvoerig de tijd om vele duin- en streekbewoners te interviewen en hun anekdotes vast te leggen. Vooral wijlen Engel van der Meulen wordt tientallen malen als bron vermeld. Het is tot nu toe ook de enige publicatie waarin àlle handgetekende kaartjes van het duingebied van Frans van den Berg zijn gereproduceerd.
In 2003 verscheen de eerste uitgave van het boekje met veldnamen van de AWD. Toen geschreven door Gert Baeyens en Jaap Duyve, naar gegevens uit het archief van Frans van den Berg. De in 2012 gepresenteerde nieuwe uitgave is door Gert Baeyens opnieuw bewerkt en uitgebreid met nieuwe feiten. Ook is er toen een persoonsregister van bewoners, stropers en jachtopzichters aan toegevoegd.
wat zijn veldnamen (toponymen)?
Veldnamen zijn de namen in een gebied, waarin geen straten voorkomen. De vroegere bewoners verzonnen hun eigen plaatsaanduidingen. Elke akker of teelhoek had een zelf bedachte naam, meestal die van teler zelf. Ook jachtopzichters of stropers die elkaar in het duin wilden ontmoeten bedachten voor elke plek in de duinen een naam. Die waren meestal genoemd naar gebeurtenissen die op die plek waren gebeurd. Veldnamen herinneren ons aan personen, anekdotes, dieren, gewoonten en leefregels uit vroeger tijden.
De presentatie van de heruitgave door Gert Baeyens in 2012 werd druk bezocht. Het publiek luisterde ademloos naar haar verhalen over de duinnamen en personen die ooit in de AWD actief waren. Stropers, jachtopzichters en duinwerkers werden op deze manier weer tot leven gebracht.
De verklaringen van de duinnamen uit de titel van het boek: ‘Astrid, Barnaart en Cycloop, het ABC van de AWD’ laat ik hieronder volgen.
Astrids Driftje: In de jaren ’30 is de jachthond hier tijdens een drijfjacht per ongeluk neergeschoten. Een drift is dat deel van het jachtveld dat bij een drijfjacht door de drijvers wordt “uitgeklopt”.
Barnaartkanaal: gegraven in 1865 in het aan Jonkheer Willem Philip Barnaart toebehorende Zandvoorts duin.
Cycloop: de naam van deze duintop is dezelfde als die van het radarstoomschip dat op 2 januari 1855 schipbreuk leed. Het strandde pal vóór de zeereep en vanaf deze top kon men de masten al zien. Pas op 15 mei van datzelfde jaar kon het schip weer worden vlot getrokken.
.
Vorig jaar is deze uitgave uitverkocht geraakt, inmiddels is er van het ongewijzigde boek een nieuwe voorraad gedrukt. Wanneer u belangstelling heeft voor dit boek dan kunt u daarvoor terecht bij Theo van Gijlswijk, telefoon 0252-419404 of e-mail theovangijlswijk@casema.nl of bij ons secretariaat. Zie voor adres hieronder. De prijs is € 12,95.