Genootschap Oud de Zilck

2011 Twee namen erbij

2011 TWEE NAMEN ERBIJ
Door Theo van Gijlswijk

Toen in 2010 tijdens het interview voor Terra Salica met het echtpaar Van Vuren, mevrouw van Vuren-Kool de opmerking maakte dat de naam van haar vader niet voorkomt op het oorlogsmonument in Noordwijkerhout en de hoop uitsprak dat daar ooit nog verandering in zou komen, was dat voor ons Genootschap aanleiding om de gebeurtenis te onderzoeken.

Omdat mij ook bekend was dat de vader van Arno van den Berg in de tweede wereldoorlog is doodgeschoten heb ik contact met Arno opgenomen. Tijdens het gesprek heeft hij mij het hele verhaal over  de dood van zijn vader en de gevolgen voor hem en zijn moeder verteld. Uit beide gesprekken bleek dat beide mannen door een verzetsdaad om het leven zijn gebracht. Beide mannen liggen begraven op het Nederlands ereveld in Loenen. Voldoende aanleiding om een verzoek tot naamsuitbreiding op het oorlogsmonument in Noordwijkerhout in te dienen.

Eerst heb ik de achtergrond onderzocht van de acht namen die op het oorlogsmonument van Noordwijkerhout voorkwamen.
De namen behoren toe aan:
Twee militairen: P. de Winter en G.M.A. Backus zijn in mei 1940 omgekomen.
Twee burgers: J. Passchier en J.C. Heemskerk zijn in concentratiekampen omgekomen.
Een burger, lid van een verzetsgroep: F. van den Berghe is gefusilleerd.
Drie militairen omgekomen in Indonesië: H. van der Ploeg, M.P. Verdegaal en J.A. Heemskerk.

Om zeker te zijn geen verzetsstrijders te vergeten heb ik uit bestaande publicaties over Noordwijkerhout, internet, en eigen archief een overzicht gemaakt van inwoners van Noordwijkerhout die tijdens de WOII zijn omgekomen. Dat rapport heb ik samen met andere bewijsstukken en ons verzoek om het oorlogsmonument aan te passen aan het college van B & W toegestuurd. Het verzoek is toegewezen, momenteel wordt het oorlogsmonument aangepast.
Op 4 mei a.s. zal voor de eerste keer ook de twee Zilker inwoners herdacht worden tijdens de dodenherdenking. Ere wie ere toekomt.

Hier volgt een korte beschrijving van de omstandigheden waaronder deze twee Zilkers de dood hebben gevonden tijdens de tweede wereldoorlog.

  1. (Jan) KOOL * 02-04-1900 † 08-10-1944

Gegevens Slachtofferregister: Oorlogsgravenstichting
Jan Kool, lid verzet.

Geboren: 02-04-1900 Haarlemmermeer
Overleden: 08-10-1944 Kampen
Begraafplaats: Nederlands ereveld Loenen

Jan was tijdens de tweede wereldoorlog lid van het verzet in Haarlem. Daar is hij met medeverzetslid Johan Schreuder opgepakt en naar Amersfoort overgebracht. Hij kwam terecht in kamp Amersfoort waar hij gaten moest graven voor de IJssellinie. Zijn dochter Rie bezocht hem daar op haar twintigste verjaardag. Kort daarna kreeg ze thuis nog een brief van haar vader maar de volgende dag kwam de dominee uit Hillegom langs met het bericht dat Jan Kool (44) in Kampen was gefusilleerd. Officieel voor het weigeren van werkzaamheden voor de Duitse wehrmacht. Het verdriet was groot.
Jan Kool werd gefusilleerd op 8 oktober 1944 op de binnenplaats van de Koornmarktkazerne aan de Prinsenstraat in Kampen.
Eerder dat jaar op 28 september waren daar al drie inwoners van Kampen gefusilleerd. Door een actie van Anton Mensink uit IJsselmuiden is er op 17 april 2009 in aanwezigheid van het echtpaar Van Vuren-Kool een plaquette geplaatst op de plaats waar de executie heeft plaatsgevonden. Als jongen van zestien jaar hoorde hij de schoten achter de muur aan de Prinsenstraat, een beeld dat hem niet meer losliet nadat hij na jaren afwezigheid weer terugkeerde in Kampen. Mensink begon een persoonlijke zoektocht naar de namen van de slachtoffers, en ijverde ervoor de namen bij het monument te krijgen.                                                                                                         

Jan Kool woonde vanaf 1924 aan de Zilkerduinweg en was bakker van beroep.  

X Kampen,onthulling plaquette aan de Prinsenstraat op 17 april 2009.
De tekst van de onderste plaquette luidt:

  1. Kool * 2-4-1900

J.M. Schreuder  * 24-5-1920

Weigerden werkzaamheden te verrichten voor de Duitse wehrmacht. Om die reden werden zij op 8 oktober 1944 standrechtelijk veroordeeld en achter deze muur doodgeschoten.
X Foto’s: familie van Vuren-Kool
(Arij) van den BERG

* 14-07-1910 † 19-09-1944

Gegevens Slachtofferregister:  Oorlogsgravenstichting

  1. (Arij) van den Berg

Beroep: chauffeur.

Geboren: 14-07-1910, Loosduinen.

Overleden: 19-09-1944, Renkum.

Begraven: 1e op de Algemene Begraafplaats Zandvoort, sinds 03-08-1945.

Begraafplaats: ·2e Nederlands ereveld Loenen, sinds 1995

Arij woonde in De Zilk aan de Zilkerduinweg 364 ( oud nr: 106a) nabij de Tiltenberg.

Arij van den Berg was sinds 1941, woonachtig aan de Zilkerduinweg. In september 1944 werkte Arij in het oosten van het land als buschauffeur voor de firma Barnhoorn uit Bentveld (Zandvoort).  Zes september 1944, elf dagen voor zijn overlijden heeft hij nog een brief naar huis gestuurd vanuit Maastricht. Hij zal daar in die tijd mensen en materiaal hebben vervoerd.
Op 17 september 1944 (rouwkaart) of 19 september 1944 (slachtofferregister
Oorlogsgravenstichting) heeft hij nabij Arnhem Britse parachutisten geholpen met vervoer die daar voor de Slag om Arnhem waren geland. Bij Heelsum is hij aangehouden door de Duitsers en ter plekke neergeschoten.

De familie is twee maanden later over zijn overlijden ingelicht. Hij is in
eerste instantie langs de weg aldaar begraven. Op vrijdag 3 augustus 1945
is hij herbegraven op de Algemene begraafplaats in Zandvoort. Sinds 1995
op het Nederlands ereveld in Loenen.
X Gesprek zoon Arno van den Berg, Uithoorn. 25-05-2010.

Foto’s: Arno van den Berg. 

X Eerste graf van Arij langs de weg nabij Heelsum